2024年3月28日 星期四

中国水电工程在德格的浩劫

桑杰嘉

《北京之春》3月号

中国占领图伯特七十五年后的如今图伯特的所有大江河流上挤满了中国政府的各种水电工程。中国水电工程如同巨大的绞肉机所到之处重演着一次次的浩劫,自然景观的破坏、文化遗产的淹没、世代居住的无数民众被强迫搬迁、地质灾害频繁--- 特别是在过去的几十年里中国在图伯特境内的水电工程已经进入疯狂开发的地步,可以说图伯特高原已体无完肤,遍体鳞伤。如此疯狂的水电工程开发不仅仅对图伯特人民造成了灾难性的后果,而且对中国,甚至对南亚各邻国人民的生活造成了严重的影响,逐渐成为国与国之间的严重纠纷。

2月14日,因中国政府开建的“一库十三级”水电站的“龙头”工程岗托水电站而面临淹没的图伯特康区德格县两个村庄和六座寺院的300多名僧俗民众聚集在德格县政府大楼外和平请愿的视频等在抖音、微信、微博、X媒体、脸书等平台先后广为传播受到国际媒体的关注。后续的消息指出寺院的负责人、村长,以及村里青壮年都被抓走了,村庄围起来,被断网、断电----并对被抓的图伯特人实施了殴打。又据媒体报道二月二十三日,警方逮捕了 1000 多名图伯特人。

藏历新年期间,汪堆寺俄派七坛城法会尚未结束,数百僧众被审讯、被要求签字服从当局的任何指示。图片:唯色

和平请愿者来自被强迫搬迁的图伯特康区德格(四川省甘孜藏族自治州德格)县的两个村庄旺波堆村和秀多贡村,以及六座寺院汪堆寺、银南寺、康多寺、燃灯寺、更萨寺的僧俗民众。

生活在两个村庄和六座寺院中的2000多人面临被强制搬迁,更重要的是这些寺院都是图伯特文化和历史遗产的宝库。数百年的历史文化遗产被淹没意为着从地球永远的消失。这不仅是图伯特的无法弥补的损失,也是整个人类社会的巨大损失。

图伯特著名作家、诗人唯色女士在X媒体上留言说:

“据悉,在金沙江上游建的梯级水电站“龙头”工程——岗托水电站,将完全淹没康区德格县的至少六座寺院、两个村庄。其中的汪堆寺和银南寺属藏传佛教萨迦派,历史悠久,幸存于“文革”,古老的建筑和壁画等具有珍贵的历史价值、艺术价值,近年来被各方研究者关注。一批14世纪~15世纪之间的壁画,被认为是“迄今为止当地发现的最为重要的藏传佛教壁画之一,对研究藏族绘画艺术具有较高的参考价值”。但现在因修水电站,寺院和村庄面临被淹没的厄运。研究者也对危急的现状提出:“水电站将对汪堆寺壁画后续的保存与研究造成较大困难,对汪堆寺的壁画研究与保护迫在眉睫。”

汪堆寺内现保存古老壁画的建筑,一是山上旧经堂即吉祥天母殿;二是有100根柱子、高7米的百柱殿。(唯色图片)

另外,唯色在《汪堆寺---幸存于文革之劫,如今却面临水电开发之劫》文章中指出:

“相关研究介绍:汪堆寺内现保存古老壁画的建筑,一是山上旧经堂即吉祥天母殿;二是有100根柱子、高7米的百柱殿(“噶加拉康”,lHa khang ka brgya ma),壁画面积约为一千多平方米,绘画内容繁复、完整,藏文题记清楚可识别,其“规模之大是其他金沙江沿岸寺院难以企及的”,有部分壁画“在德格乃至整个康区都是独一无二的”。除建筑遗迹和古老壁画,汪堆寺还保存的有古旧唐卡、古旧造像等文物,以及不同时期与康区政教上层的重要历史文书。”

“----是迄今为止当地发现的最为重要的藏传佛教壁画之一,对研究藏族绘画艺术具有较高的参考价值。”“是目前甘孜地区,乃至金沙江两岸地区藏传佛教寺庙建筑主体空间最大,壁画面积最大的寺庙之一,填补了德格地区艺术史研究资料的空白,对于研究德格以及藏东地区藏传佛教发展史和艺术发展史具有重要的不可替代的学术价值。”

躲过了六年多的所谓“民主改革”运动的破坏,躲过了十年文化大革命的杀劫而幸存下来的汪堆寺和银南寺,却在二十一世纪的今天面临将被中国水电工程淹没的处境,对此境内外图伯特人不无悲痛和愤慨。

自德格当地民众和平请愿起世界各地的流亡图伯特人举行各种抗议活动,呼吁中国政府停止水电工程,释放被捕的图伯特人。另外,3月3日,在印度的萨迦传承领袖萨迦大法王也发表公开声明慰问当地僧俗民众。

法国参议院支持图伯特小组发布新闻声明指出,中国当局针对德格县和平抗议民众采取的重大镇压措施令人感到震惊。并敦促中国当局考虑清楚修建水坝的所有后果,同时立即释放所有因举行和平抗议活动而遭镇压拘捕的德格县民众。

岗托水电站,将完全淹没藏东德格(今四川省甘孜藏族自治州德格县)境内的至少六座寺院。(唯色图片)

中国政府规划在流经图伯特的珠曲(金沙江)上游计划修建“一库十三级”水电站,其中发电装机容量最大8座是岗托水电站、岩比水电站、波罗水电站、叶巴滩水电站、拉哇水电站、巴塘水电站、苏哇龙水电站、昌波水电站。这已经注定更多的图伯特人将或已经被强迫搬迁,图伯特人数千年生活在各大江河流的河谷中,强制搬迁使他们将失去生活的家园、传统和文化遗产。

在图伯特其它地区因水电工程而强制搬迁的情况证实:有限的所谓搬迁安置经费经过层层官员贪污之后民众获得只是些零头,新的安置点大多数只是盖了质量极其有问题的房子,停发所谓的政府补贴后没有任何的生活保障和发展前途,各种社会问题接踵而来。对于中国政府反而益处多多,如在安置点打破图伯特传统的社会组织结构建立党组织、进行网格化管理,方便了监控图伯特人。同时也大大方便了中国化---同化的进程。

中国政府任何工程项目在实施过程中当地民众没有参与权,不征求当地民众的意见,也不需要考虑民众的反应,因为政府可以以国家的名义随心所欲。官商勾结的力量更是一般人无法想象的。

有关水电工程的环境评估等更是荒诞至极。旅居德国的中国水利专家王维洛博士指出:“在国际上被认为是有效的环评制度,到了中国就不行了,它不能阻止这些对环境有很大负面影响的工程实施。” “这就成了橡皮图章一样。”环境评估早就沦为水电巨头护航开道。

而中国的水利专家们更是不负责任且狂言:“长江上游,特别是虎跳峡以上属人少地荒地区…这些不毛之地淤了就淤了”。显露出大汉族主义莫名其妙的傲慢和中共的霸道嘴脸。

中国横断山研究会的杨勇在《悬在头上的危险—金沙江流域梯级水电站潜在地质危险性调查》中总结了中国政府在珠曲规划建设的水电站的真实情况称:“ ---从开发态势和格局来看,这是一场争夺分割资源的溷战;从开发方式来看,都是上下相连的高坝大库,是一次对河流一寸不挪的空前围剿;从开发现状来看,中下游电站已经在建设程序违规,在环保、地质、移民等问题上屡遭质疑中陆续建成发电,预计到2020年除虎跳峡两家外,其余电站可以全部建成。”

但是,最终还是让杨勇失望了。“虎跳峡大坝工程的“还魂记”,更是让专家跌破眼镜。王维洛指出,这个项目位在世界自然遗产的三江并流区域内,9家民间环保组织联合出面反对,当时是被叫停,后来又说是被取消了,但是如同岗托大坝工程,虎跳峡大坝工程是金沙江中游的龙头水库,“中共政府觉得还得上,就把这个工程的名字给改了,不叫虎跳峡了,现在变做龙了,叫龙盘水库大坝工程,它也上马了。””

王维洛博士在《金沙江的怒吼(上)— 水电环评成了橡皮图章》中指出:“金沙江水电开发的环评争议不断,有些工程陈仓暗渡偷跑,有些项目一度被喊停,不过,这些水电大坝最终还是“起死回生”。”

王维洛语重心长说:“在中国一切都要服从党的决定,如果你做出一个环评报告和党的决定是不一样的,你说怎么办?它前提已经在了,所以你再说什么做环评报告,也没有什么意义了。” “中国的环评报告制度其实是已经死了。”

多年前就有中国的环保人士警告:“向青藏高原大举进入”的金沙江流域众多的梯级水电站,是“悬在头上的危险”。(唯色图片)

多年前,近二十个与生态环境有关的中国非政府组织参与和支持发表的《中国江河的“最后”报告》中指出,在中国的水电项目严重存在“未批先建”。

大型水库对自然环境的破坏是无可置疑的,且引发山体滑坡和地震。2018年10月在图伯特康区江达县波罗乡波公村珠曲发生了严重的山体滑坡形成堰塞湖。部分房屋、道路、桥梁、耕地被淹没,其中波罗乡白格自然村、宁巴自然村全部被淹;堰塞湖上游受威胁范围达20多公里。一座最主要的波罗寺老佛殿被水冲垮,大量的民房被淹没—堰塞湖泄流后沿江多座大桥被完全冲毁,农田受灾面积不断扩大,整体受灾情况较为严重、损失巨大。同年10月29日,西藏雅江再次发生滑坡出现堰塞体。据中国官媒报道雅鲁藏布江堰塞体附近前后共三次发生严重的山体滑坡。

“水库大坝蓄水后,它会造成频繁的水库诱发地震,原本稳定的山坡体变得不稳定,引发滑坡崩岩,滑坡体下来可能产生涌浪,而且又造成一次地震,它是综合性的灾难。”王维洛解释骨牌效应,“所以中国每隔2、30公里就建一座大坝的话,它的连锁效应将是单一灾难的几倍,后果是很可怕的。”

因此,笔者多年前写的文章中指出“中共的水电工程是藏人头上的定时炸弹”。也有专家发表《悬在头上的危险—金沙江流域梯级水电站潜在地质危险性调查》。但是,在经济利益的驱动下中国政府官商勾结,层层包庇,不听中国境内外环境专家的警告,一次又一次地摧毁着图伯特人世代居住的家园。

今天的浩劫在德格,明天将会有更多的德格出现,这是图伯特人被殖民统治的悲剧,以殖民主义者的方式统治是永远无法获得图伯特人的心。尊重、平等和公平才是唯一共处的基础。 2024/03/26

http://beijingspring.com/bj2/2010/320/327202431741.htm

2024年3月25日 星期一

VOA བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་པ་ངོ་སྤྲོད་། བརྙན་བཅུ་དགུ་བ

VOA བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་པ་ངོ་སྤྲོད་། བརྙན་བཅུ་དགུ་བ།

བརྙན་བཅུ་དགུ་བ།

བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་ཞེས་པའི་དེབ་ངོ་སྤྲོད།Tibet was never part of China. Part 183

གཏམ་བཤད་པ། སྐུ་ཞབས་སངས་རྒྱས་སྐྱབས།

Tibet has not been part of China since ancient times Hon-Shiang LAU

རྒྱ་རིགས་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་ལིའུ་ཧན་ཁྲིན་གྱིས་བརྩམས་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཆེད་དེབ་༼ བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་༽ ཞེས་པ་ངོ་སྤྲོད། ཨང་རིམ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་བཅུ་ཅ་གསུམ། དེབ་འདིའི་ནང་དུ།

བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་ཞེས་པའི་དེབ་འདི་ནི། ཐེ་ཝན་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གི་སློབ་སྟོན་འོག་ཡོད་པའི་གངས་ལྗོངས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་༢༠༡༩ ལོ་ཟླ་བ་༡༡ ནང་པར་སྐྲུན་བྱས་པའི་(བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་) ཞེས་བའི་རྒྱ་ཡིག་གི་དེབ་ཅིག་ཡིན། དེབ་འདིའི་རྩོམ་པ་པོ་སྐུ་ཞབས་ལིག་ཧན་ཁྲིན། དེབ་འདི་ནི། བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བའི་སྐོར་གྱི་ཞིབ་འཇུག་གྲུབ་འབྲས་གསར་ཤོས་རེད་ཟེར་ན་ཧམ་བཤད་མིན་པར་འདོད། ངོ་སྤྲད་བྱེད་བཞིན་པའི་དེབ་འདི་ནི་ཁོས་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བའི་སྐོར་བྲིས་པའི་སྟོད་ཆ་དེ་ཡིན། དེབ་འདིར་ལ་བམ་པོ་༤ དང་ཤོག་གྲངས་༨༣༠ ཡོད། པར་རིས་དང་ས་ཁྲ་བཅུ་ཕྲག་འགའ་བཀོད་ཡོད། དེབ་འདིའི་ནང་དུ།

༡། རྒྱའི་ཡིག་ཚང་ཚད་ལྡན་གྲགས་ཅན་ཏེ། གཙོ་བོ་གཞུང་གི་ཡིག་ཚང་དང་དེ་བཞིན་དམངས་ཀྱིས་བྲིས་པའི་ཡིག་ཚང་གི་ཟུར་དཔང་། དཔེར་ན། བཀའ་བཀོད་མ། གཞུང་བྲིས་མ་སོགས་ཀྱིས་བོད་དང་མིང་རྒྱལ་རབས་དང་། བོད་དང་ཆིང་རྒྱལ་རབས་དབར་གྱི་འབྲེལ་བར་བློ་གཟར་བོ་དང་ཡིག་ཚང་རང་གིས་ཁུངས་གཏུག་ར་སྤྲོད་ཀྱིས་བདེན་དཔང་བྱས་ཡོད།

༢། ༡༩༤༩ ལོའི་རྗེས་སུ་རྒྱ་ནག་དམར་པོ་གཞུང་གིས་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བའི་སྐོར་ལ་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆ་རྫུན་བཟོ་ཅི་ལྟར་བྱས་པ་ཐེར་འདོན་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཐོག་མ་སུས་རྫུན་བཟོ་དང་དེབ་གང་དུ་བཀོད་པ། དེའི་རྗེས་སུ་དེབ་གང་དུ་ལུང་འདྲེན་བྱས་ཡོད་པ་སོགས།དཔེར་ན། རྒྱ་དམར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་ཡིན་ཟེར་མཁན་ཡ་ཧན་ཀྲང་གིས་རྒྱའི་གནའ་བོའི་ཡིག་ཚང་གི་བརྗོད་བྱར་བཟོ་བཅོས་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་གནའ་བོའི་ཡིག་ཚང་ཁུངས་ལྡན་གྲགས་ཅན་གྱི་མིང་གཅིག་པ་ཡིན་པའི་དཔེ་དེབ་བསྐྱར་སྒྲིག་གིས་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བ་ངོ་མ་བཀབ་གསང་བྱེད་པ། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་དམར་པོ་གཞུང་གིས་གནའ་བོའི་ཡིག་ཚང་མེད་པ་གསར་བཟོ་ཡིས་བོད་ཀྱི་བདག་དབང་དང་། རྒྱལ་བ་པན་ཆེན་སོགས་ཀྱི་ཡང་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་ལ་ཇུས་གཏོགས་བྱེད་པ། དཔེར་ན་སྒྲིག་ཡིག་དོན་ཚན་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུའམ་ལུགས་སྲོལ་གསར་འཛུགས་ཀྱི་དོན་ཚན་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུ ཡང་ན་གྲོས་འདེབས་དོན་ཚན་ཉེར་དགུ་ཟེར་བའི་ཡིག་ཆ་རྫུན་བཟོ་དང་འགྲེལ་ལོག་གང་འདོད་བྱེད་པ།

༣། རྒྱའི་ཡིག་ཚང་ལ་བརྟག་དཔྱོད་བྱེད་སྟངས་སོགས་རྒྱས་པར་ངོ་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་ན་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་དགེ་ཕན་ཆེན་པོ་ཡོད་སྙམ། དེབ་འདིའི་ཞིབ་འཇུག་གི་གྲུབ་འབྲས་ནི། བོད་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ནམ་ཡང་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་སུ་བསྡུས་ཐུབ་མེད་པའི་རང་བཙན་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན། རྒྱ་དམར་གྱི་བཙན་འཛིལ་ནི། ༡༩༥༠ ལོར་རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་ལ་དམག་དྲངས་པ་ནི་འཁྲུལ་བྲལ་གྱི་བཙན་འཛུལ་དང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་རྩ་མེད་བཟོས་པ་ཡིན། དེ་ནི་ཉི་ཧོང་གིས་༡༩༣༧ ལོར་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡ་གཟི་ལྡན་མཉམ་འབྲེལ་འཛུགས་ཆེད་རྒྱ་ནག་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་པའི་གནས་ལུགས་དང་དྲང་བདེན་ཙམ་ཡང་མེད།

གཏམ་བཤད་གསན་གཟིགས་གྲུབ་རྗེས་མོས་རྟགས་SUBSCRIBESའགོད་པ་དང་བཤེར་འདྲེན་SHAREགནང་རྒྱུ་མ་མཉེལ་བ་གནང་རོགས། བཀའ་དྲིན་ཆེ།

2024年3月17日 星期日

བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་ཞེས་པའི་དེབ་ངོ་སྤྲོད།Tibet was never part of China. Part 182

གཏམ་བཤད་པ། སྐུ་ཞབས་སངས་རྒྱས་སྐྱབས།

Tibet has not been part of China since ancient times Hon-Shiang LAU

རྒྱ་རིགས་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་ལིའུ་ཧན་ཁྲིན་གྱིས་བརྩམས་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཆེད་དེབ་༼ བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་༽ ཞེས་པ་ངོ་སྤྲོད། ཨང་རིམ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་བཅུ་ཅ་གཉིས། དེབ་འདིའི་ནང་དུ།

བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་ཞེས་པའི་དེབ་འདི་ནི། ཐེ་ཝན་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གི་སློབ་སྟོན་འོག་ཡོད་པའི་གངས་ལྗོངས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་༢༠༡༩ ལོ་ཟླ་བ་༡༡ ནང་པར་སྐྲུན་བྱས་པའི་(བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་) ཞེས་བའི་རྒྱ་ཡིག་གི་དེབ་ཅིག་ཡིན། དེབ་འདིའི་རྩོམ་པ་པོ་སྐུ་ཞབས་ལིག་ཧན་ཁྲིན།

དེབ་འདི་ནི། བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བའི་སྐོར་གྱི་ཞིབ་འཇུག་གྲུབ་འབྲས་གསར་ཤོས་རེད་ཟེར་ན་ཧམ་བཤད་མིན་པར་འདོད། ངོ་སྤྲད་བྱེད་བཞིན་པའི་དེབ་འདི་ནི་ཁོས་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བའི་སྐོར་བྲིས་པའི་སྟོད་ཆ་དེ་ཡིན། དེབ་འདིར་ལ་བམ་པོ་༤ དང་ཤོག་གྲངས་༨༣༠ ཡོད། པར་རིས་དང་ས་ཁྲ་བཅུ་ཕྲག་འགའ་བཀོད་ཡོད། དེབ་འདིའི་ནང་དུ།

༡། རྒྱའི་ཡིག་ཚང་ཚད་ལྡན་གྲགས་ཅན་ཏེ། གཙོ་བོ་གཞུང་གི་ཡིག་ཚང་དང་དེ་བཞིན་དམངས་ཀྱིས་བྲིས་པའི་ཡིག་ཚང་གི་ཟུར་དཔང་། དཔེར་ན། བཀའ་བཀོད་མ། གཞུང་བྲིས་མ་སོགས་ཀྱིས་བོད་དང་མིང་རྒྱལ་རབས་དང་། བོད་དང་ཆིང་རྒྱལ་རབས་དབར་གྱི་འབྲེལ་བར་བློ་གཟར་བོ་དང་ཡིག་ཚང་རང་གིས་ཁུངས་གཏུག་ར་སྤྲོད་ཀྱིས་བདེན་དཔང་བྱས་ཡོད།

༢། ༡༩༤༩ ལོའི་རྗེས་སུ་རྒྱ་ནག་དམར་པོ་གཞུང་གིས་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བའི་སྐོར་ལ་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆ་རྫུན་བཟོ་ཅི་ལྟར་བྱས་པ་ཐེར་འདོན་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཐོག་མ་སུས་རྫུན་བཟོ་དང་དེབ་གང་དུ་བཀོད་པ། དེའི་རྗེས་སུ་དེབ་གང་དུ་ལུང་འདྲེན་བྱས་ཡོད་པ་སོགས།དཔེར་ན། རྒྱ་དམར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་ཡིན་ཟེར་མཁན་ཡ་ཧན་ཀྲང་གིས་རྒྱའི་གནའ་བོའི་ཡིག་ཚང་གི་བརྗོད་བྱར་བཟོ་བཅོས་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་གནའ་བོའི་ཡིག་ཚང་ཁུངས་ལྡན་གྲགས་ཅན་གྱི་མིང་གཅིག་པ་ཡིན་པའི་དཔེ་དེབ་བསྐྱར་སྒྲིག་གིས་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བ་ངོ་མ་བཀབ་གསང་བྱེད་པ། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་དམར་པོ་གཞུང་གིས་གནའ་བོའི་ཡིག་ཚང་མེད་པ་གསར་བཟོ་ཡིས་བོད་ཀྱི་བདག་དབང་དང་། རྒྱལ་བ་པན་ཆེན་སོགས་ཀྱི་ཡང་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་ལ་ཇུས་གཏོགས་བྱེད་པ། དཔེར་ན་སྒྲིག་ཡིག་དོན་ཚན་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུའམ་ལུགས་སྲོལ་གསར་འཛུགས་ཀྱི་དོན་ཚན་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུ ཡང་ན་གྲོས་འདེབས་དོན་ཚན་ཉེར་དགུ་ཟེར་བའི་ཡིག་ཆ་རྫུན་བཟོ་དང་འགྲེལ་ལོག་གང་འདོད་བྱེད་པ།

༣། རྒྱའི་ཡིག་ཚང་ལ་བརྟག་དཔྱོད་བྱེད་སྟངས་སོགས་རྒྱས་པར་ངོ་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་ན་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་དགེ་ཕན་ཆེན་པོ་ཡོད་སྙམ། དེབ་འདིའི་ཞིབ་འཇུག་གི་གྲུབ་འབྲས་ནི། བོད་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ནམ་ཡང་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་སུ་བསྡུས་ཐུབ་མེད་པའི་རང་བཙན་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན། རྒྱ་དམར་གྱི་བཙན་འཛིལ་ནི། ༡༩༥༠ ལོར་རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་ལ་དམག་དྲངས་པ་ནི་འཁྲུལ་བྲལ་གྱི་བཙན་འཛུལ་དང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་རྩ་མེད་བཟོས་པ་ཡིན། དེ་ནི་ཉི་ཧོང་གིས་༡༩༣༧ ལོར་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡ་གཟི་ལྡན་མཉམ་འབྲེལ་འཛུགས་ཆེད་རྒྱ་ནག་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་པའི་གནས་ལུགས་དང་དྲང་བདེན་ཙམ་ཡང་མེད།

གཏམ་བཤད་གསན་གཟིགས་གྲུབ་རྗེས་མོས་རྟགས་SUBSCRIBESའགོད་པ་དང་བཤེར་འདྲེན་SHAREགནང་རྒྱུ་མ་མཉེལ་བ་གནང་རོགས། བཀའ་དྲིན་ཆེ།

2024年3月12日 星期二

བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་ཞེས་པའི་དེབ་ངོ་སྤྲོད།Tibet was never part of China. Part 181

གཏམ་བཤད་པ། སྐུ་ཞབས་སངས་རྒྱས་སྐྱབས།

Tibet has not been part of China since ancient times Hon-Shiang LAU

རྒྱ་རིགས་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་ལིའུ་ཧན་ཁྲིན་གྱིས་བརྩམས་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཆེད་དེབ་༼ བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་༽ ཞེས་པ་ངོ་སྤྲོད། ཨང་རིམ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་བཅུ་ཅ་གཅིག དེབ་འདིའི་ནང་དུ།

བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་ཞེས་པའི་དེབ་འདི་ནི། ཐེ་ཝན་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གི་སློབ་སྟོན་འོག་ཡོད་པའི་གངས་ལྗོངས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་༢༠༡༩ ལོ་ཟླ་བ་༡༡ ནང་པར་སྐྲུན་བྱས་པའི་(བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་) ཞེས་བའི་རྒྱ་ཡིག་གི་དེབ་ཅིག་ཡིན། དེབ་འདིའི་རྩོམ་པ་པོ་སྐུ་ཞབས་ལིག་ཧན་ཁྲིན།

དེབ་འདི་ནི། བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བའི་སྐོར་གྱི་ཞིབ་འཇུག་གྲུབ་འབྲས་གསར་ཤོས་རེད་ཟེར་ན་ཧམ་བཤད་མིན་པར་འདོད། ངོ་སྤྲད་བྱེད་བཞིན་པའི་དེབ་འདི་ནི་ཁོས་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བའི་སྐོར་བྲིས་པའི་སྟོད་ཆ་དེ་ཡིན། དེབ་འདིར་ལ་བམ་པོ་༤ དང་ཤོག་གྲངས་༨༣༠ ཡོད། པར་རིས་དང་ས་ཁྲ་བཅུ་ཕྲག་འགའ་བཀོད་ཡོད། དེབ་འདིའི་ནང་དུ།

༡། རྒྱའི་ཡིག་ཚང་ཚད་ལྡན་གྲགས་ཅན་ཏེ། གཙོ་བོ་གཞུང་གི་ཡིག་ཚང་དང་དེ་བཞིན་དམངས་ཀྱིས་བྲིས་པའི་ཡིག་ཚང་གི་ཟུར་དཔང་། དཔེར་ན། བཀའ་བཀོད་མ། གཞུང་བྲིས་མ་སོགས་ཀྱིས་བོད་དང་མིང་རྒྱལ་རབས་དང་། བོད་དང་ཆིང་རྒྱལ་རབས་དབར་གྱི་འབྲེལ་བར་བློ་གཟར་བོ་དང་ཡིག་ཚང་རང་གིས་ཁུངས་གཏུག་ར་སྤྲོད་ཀྱིས་བདེན་དཔང་བྱས་ཡོད།

༢། ༡༩༤༩ ལོའི་རྗེས་སུ་རྒྱ་ནག་དམར་པོ་གཞུང་གིས་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བའི་སྐོར་ལ་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆ་རྫུན་བཟོ་ཅི་ལྟར་བྱས་པ་ཐེར་འདོན་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཐོག་མ་སུས་རྫུན་བཟོ་དང་དེབ་གང་དུ་བཀོད་པ། དེའི་རྗེས་སུ་དེབ་གང་དུ་ལུང་འདྲེན་བྱས་ཡོད་པ་སོགས།དཔེར་ན། རྒྱ་དམར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་ཡིན་ཟེར་མཁན་ཡ་ཧན་ཀྲང་གིས་རྒྱའི་གནའ་བོའི་ཡིག་ཚང་གི་བརྗོད་བྱར་བཟོ་བཅོས་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་གནའ་བོའི་ཡིག་ཚང་ཁུངས་ལྡན་གྲགས་ཅན་གྱི་མིང་གཅིག་པ་ཡིན་པའི་དཔེ་དེབ་བསྐྱར་སྒྲིག་གིས་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བ་ངོ་མ་བཀབ་གསང་བྱེད་པ། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་དམར་པོ་གཞུང་གིས་གནའ་བོའི་ཡིག་ཚང་མེད་པ་གསར་བཟོ་ཡིས་བོད་ཀྱི་བདག་དབང་དང་། རྒྱལ་བ་པན་ཆེན་སོགས་ཀྱི་ཡང་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་ལ་ཇུས་གཏོགས་བྱེད་པ། དཔེར་ན་སྒྲིག་ཡིག་དོན་ཚན་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུའམ་ལུགས་སྲོལ་གསར་འཛུགས་ཀྱི་དོན་ཚན་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུ ཡང་ན་གྲོས་འདེབས་དོན་ཚན་ཉེར་དགུ་ཟེར་བའི་ཡིག་ཆ་རྫུན་བཟོ་དང་འགྲེལ་ལོག་གང་འདོད་བྱེད་པ།

༣། རྒྱའི་ཡིག་ཚང་ལ་བརྟག་དཔྱོད་བྱེད་སྟངས་སོགས་རྒྱས་པར་ངོ་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་ན་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་དགེ་ཕན་ཆེན་པོ་ཡོད་སྙམ། དེབ་འདིའི་ཞིབ་འཇུག་གི་གྲུབ་འབྲས་ནི། བོད་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ནམ་ཡང་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་སུ་བསྡུས་ཐུབ་མེད་པའི་རང་བཙན་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན། རྒྱ་དམར་གྱི་བཙན་འཛིལ་ནི། ༡༩༥༠ ལོར་རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་ལ་དམག་དྲངས་པ་ནི་འཁྲུལ་བྲལ་གྱི་བཙན་འཛུལ་དང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་རྩ་མེད་བཟོས་པ་ཡིན། དེ་ནི་ཉི་ཧོང་གིས་༡༩༣༧ ལོར་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡ་གཟི་ལྡན་མཉམ་འབྲེལ་འཛུགས་ཆེད་རྒྱ་ནག་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་པའི་གནས་ལུགས་དང་དྲང་བདེན་ཙམ་ཡང་མེད།

གཏམ་བཤད་གསན་གཟིགས་གྲུབ་རྗེས་མོས་རྟགས་SUBSCRIBESའགོད་པ་དང་བཤེར་འདྲེན་SHAREགནང་རྒྱུ་མ་མཉེལ་བ་གནང་རོགས། བཀའ་དྲིན་ཆེ།

怪哉!“推进藏传佛教中国化”

评论 | 胡平

2024.03.08

今年3月10日,是西藏抗暴65周年纪念日。

近几年来,我们在中共官媒上,看到一个新口号,曰“推进藏传佛教中国化”。不消说,这个口号最早是习近平提出来的。2020年8月,习近平在中央第七次西藏工作座谈会上强调:“做好西藏工作,必须坚持我国宗教中国化方向、依法管理宗教事务”。习近平提出:“要积极引导藏传佛教与社会主义社会相适应,推进藏传佛教中国化”。

习近平发出号令,下面的人赶快响应。中国官方藏学机构中国藏学研究中心、清华大学等的一大批人赶忙撰写《坚持藏传佛教中国化方向》系列文章,中国官方媒体大量转载。

在2015年召开的中央统战工作会议上,习近平首次提出要坚持我国宗教中国化方向。所谓宗教中国化,照理说,就该是指那些外来宗教。外来宗教才有中国化的问题,中国本土的宗教本来就是中国的,就是中国化的,因此不存在中国化的问题。你可以说推进基督教中国化,推进伊斯兰教中国化;但是你不能说推进道教中国化。因为道教是发源于中国,植根于中国传统文化,由中国人创立的宗教;是本土宗教。道教本来就是中国文化、中国化的一个重要组成部分。“推进道教中国化”按定义就是不通的。

再说佛教。佛教固然是从印度传来的,但由于它传入的时间长,影响大,早就和中国的文化相交融,也就是早已中国化,早已成为中国文化的一个组成部分。老话说“三教九流”,“三教”就是指儒教、佛教、道教。今人一提起中国传统文化,必提儒家、佛家、道家、法家、墨家,等等。由此可见,要说推进佛教中国化,也是说不通的。

不错,当我们说佛教在中国早已中国化,主要是指汉传佛教。那么,藏传佛教呢?藏传佛教有没有中国化的问题呢?如果你说藏传佛教需要中国化,那言下之意就是,藏传佛教不属于中国文化,并进而暗示,藏人不是中国人,西藏不属于中国——至少是过去不属于中国。

不消说,习近平提出推进藏传佛教中国化,并没有间接承认西藏并非自古以来就属于中国的意思,更没有暗中支持西藏独立的意思。那么,他说的推进藏传佛教中国化又是什么意思呢?如果你承认藏传佛教是藏族文化的一个主要部分,如果你承认藏族是中华民族的一部分,那么你就该承认藏传佛教也是中国文化的一部分;既然如此,所谓推进藏传佛教中国化又是从何谈起呢?可见,当习近平提出推进藏传佛教中国化时,其实他要推进的是汉化。

但是,习近平提出要推进我国宗教中国化,又决不仅仅是汉化。我们注意到,中国道教协会及相关机构也在那里开大会、发宣言,坚称要“推进道教中国化”。道教本来就是普天下最中国化的宗教了,怎么还要推进中国化呢?于是我们发现,所谓推进宗教中国化,并不只是汉化,而是驯化,是党化,是习化。这就是习近平推进宗教中国化的实质。

(文章只代表特约评论员个人的立场和观点)

https://www.rfa.org/mandarin/pinglun/huping/hp-03082024113722.html

2024年3月5日 星期二

VOA བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་པ་ངོ་སྤྲོད་། བརྙན་བཅུ་དྲུག།

VOA བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་པ་ངོ་སྤྲོད་། བརྙན་བཅུ་དྲུག།

བརྙན་བཅུ་དྲུགཔ།

联合国谴责在新疆西藏侵犯“基本权利” 吁释放维权人士 让法律符合国际人权标准

联合国人权事务高级专员谴责在新疆和西藏侵犯基本权利,呼吁释放被以寻衅滋事罪逮捕的维权人士,强调中国在取得进步的同时需使相关法律和政策符合国际人权标准。

发表时间: 04/03/2024 - 15:26

4 分钟

作者: 古莉

法新社发自日内瓦的消息,联合国人权事务负责人3月4日周一在日内瓦人权理事会发表讲话,谴责"侵犯基本权利的法律、政策和做法,特别是在新疆和西藏地区"。

现任联合国人权事务高级专员蒂尔克(Volker Türk)因在人权问题上挑战中国力度不够而受到批评。他今天还呼吁中国政府释放因那些因"《刑法》第 293 条中'寻衅滋事'这一模糊罪名"而被捕的维权人士。

些批评是在中国人大会议在北京开幕之际提出的,这是中国今年的主要政治会议,现在距离1959年3月10日的西藏起义65 周年还有几天。

自2022年10月上任以来,联合国高级人权专员蒂尔克一直被批评在人权问题上没有对中国当局提出足够的挑战,尤其是他的前任米歇尔-巴切莱特(Michelle Bachelet)在2022年8月发表了一份高度批评的报告。

蒂尔克先生今天周一表示,他"期待着与中国当局讨论"《刑法》第 293 条,"在反恐政策、性别平等、少数民族保护、公民空间以及经济、社会和文化权利等领域正在与中国当局进行对话"。

他强调说,随着我们的进程,重要的是这种对话能够产生具体成果”。

他补充说,“我承认中国在减贫和促进发展方面取得的进步”。 但我也敦促中国在取得进步的同时进行改革,使相关法律和政策符合国际人权标准。

https://www.rfi.fr/cn/%E4%BA%BA%E6%9D%83/20240304-%E8%81%94%E5%90%88%E5%9B%BD%E8%B0%B4%E8%B4%A3%E5%9C%A8%E6%96%B0%E7%96%86%E8%A5%BF%E8%97%8F%E4%BE%B5%E7%8A%AF-%E5%9F%BA%E6%9C%AC%E6%9D%83%E5%88%A9-%E5%90%81%E9%87%8A%E6%94%BE%E7%BB%B4%E6%9D%83%E4%BA%BA%E5%A3%AB-%E8%AE%A9%E6%B3%95%E5%BE%8B%E7%AC%A6%E5%90%88%E5%9B%BD%E9%99%85%E4%BA%BA%E6%9D%83%E6%A0%87%E5%87%86

2024年3月4日 星期一

唯色:汪堆寺 — 幸存于文革之劫,如今却面临水电开发之劫

因中国政府及其电力集团在金沙江上游开建“一库十三级”水电站,关涉“青海玉树巴塘河口至云南迪庆奔子栏间的河段,流经青、藏、川、滇四省(区),河段长约772公里”,世代生息此地的无数藏人被要求搬迁,多座具有悠久历史和珍贵价值的寺院、沿江多个村庄以及动植物丰富的自然环境将被淹没。被称为梯级水电站的“龙头”工程——岗托水电站,将完全淹没藏东德格(今四川省甘孜藏族自治州德格县)境内的至少六座寺院(汪堆寺、银南寺、康多寺、燃灯寺、更萨寺)、两个村庄,其中位于德格县汪布顶乡的汪堆寺和银南寺目前面临强制搬迁,而引发当地藏人僧俗的和平请愿。

很多人不知道这些将被梯级水电站淹没的寺院和村庄有着怎样的历史、文化、生态和美丽。为当局出谋划策的中国水利专家却傲慢地说:“长江上游,特别是虎跳峡以上属人少地荒地区…这些不毛之地淤了就淤了”。我从微博、微信视频号等中国网站上,找到关于汪堆寺的多个视频、图片、文章,也尽力做了各方调查和了解,得知汪堆寺拥有罕见的历史文物和宝贵的宗教传承,更惊悉汪堆寺有三百僧众以及依傍寺院生息的两千民众,因哀求当局官员留存寺院和村庄,却遭殴打、抓捕、关押等各种非人道对待。

据去年3月的一份中国社会科学院硕士论文《德格县汪堆寺百柱殿壁画的初步研究》,及前不久在杭州召开的“第八届西藏考古与艺术国际学术讨论会”上的发言,研究者强调:“汪堆寺位于金沙江东岸的一处高地上,寺内保存有大量精美壁画,因寺院建筑加固,这些完整壁画才得以首次公开。此外,德格县汪布顶乡即将建造水电站,这将对汪堆寺壁画后续的保存与研究造成较大困难,因此对汪堆寺的壁画研究与保护迫在眉睫。”

相关研究介绍:汪堆寺内现保存古老壁画的建筑,一是山上旧经堂即吉祥天母殿;二是有100根柱子、高7米的百柱殿(“噶加拉康”,lHa khang ka brgya ma),壁画面积约为一千多平方米,绘画内容繁复、完整,藏文题记清楚可识别,其“规模之大是其他金沙江沿岸寺院难以企及的”,有部分壁画“在德格乃至整个康区都是独一无二的”。除建筑遗迹和古老壁画,汪堆寺还保存的有古旧唐卡、古旧造像等文物,以及不同时期与康区政教上层的重要历史文书。

相关研究介绍:“汪堆寺百柱殿的壁画体量远大于德格印经院和银南寺的壁画。尽管三处寺院相隔并不远,但金沙江沿江一带仅见此一处如此大规模的寺院遗存。”“是迄今为止当地发现的最为重要的藏传佛教壁画之一,对研究藏族绘画艺术具有较高的参考价值。”“是目前甘孜地区,乃至金沙江两岸地区藏传佛教寺庙建筑主体空间最大,壁画面积最大的寺庙之一,填补了德格地区艺术史研究资料的空白,对于研究德格以及藏东地区藏传佛教发展史和艺术发展史具有重要的不可替代的学术价值。”

需要强调的是,包括安多、卫藏和康等全藏地六千多座寺院在经历了1950年代的军事镇压、1966年至1976年的文化大革命,绝大多数遭到了灭顶性的破坏,能够幸免于难的非常少,而古寺汪堆寺为其中之一,这是因为当地村民的虔敬护卫,把最重要的经堂和百柱殿当作存放青稞、牲畜饲料的仓库,寺院的古旧造像、老唐卡等埋藏在山上,壁画基本上没遭毁损,主体建筑没被拆除,如此才幸运地保存下来。直到1983年恢复信仰,中国当局允许寺院开放、信众出家,汪堆寺重又获得生机。但四十年后的今天,因中国水电大开发,寺院、村庄和生态环境均面临被淹没的厄运。也就是说:幸存于文革之劫,如今却面临水电开发之劫!

还在2012年即十二年前,已在全藏各地多处修建水电站的中国华能集团,因计划在四川省甘孜藏族自治州德格县和西藏自治区昌都地区江达县之间修建水电站,将导致金沙江两岸的多个村庄、多座寺院被淹没,村民和僧众被移民,其中就有德格县汪布顶乡及汪堆寺、银南寺,而当时,德格藏人就呼吁:“修水电站不仅让我们无家可归,而且破坏环境,我们和寺庙喇嘛都坚决反对。政府怕十八大(即2012年11月召开的中共十八大会议)前出事,就答应我们说如果得不到当地绝大部分群众80%以上同意的话,就不会修建水电站,但这些都是骗老百姓的方法,我们不能相信。”

我在网上搜了关于水电站的相关信息,从青藏高原奔流而下的金沙江,所蕴含的水力资源被认为“占长江水力资源的40%以上,水电富集程度居世界前列”,已规划开建全球最大的水电工程包括二十七个梯级水电站,仅在上游就有十三个梯级水电站,被认为是中国华能集团等国企的“肥肉”!这“肥肉“之说让我想起几年前见过一个因在甘孜州乡城县修水电站而暴富的四川人,他有果树成荫的巨大庄园、有一排排豪车和豪华游艇、有一各个酒窖堆满红酒白酒等等,他还有从藏地寺院拿走的唐卡佛像、从藏地乡村带出的各种山珍,摆满了餐厅似的房间。其实水电站就是他的赚钱机器就是他们取之不尽的赚钱机器。

多年前就有中国的环保人士警告:“向青藏高原大举进入”的金沙江流域众多的梯级水电站,是“悬在头上的危险”,因为这里是“中国甚至世界上地质灾害最发育和最密集的地区,进入2000年以来全世界规模最大,密度最高的金沙江水电群就建设在这样一条河流上”。实际上,近年来金沙江沿江的水库电站附近已经多次发生了山体滑坡、江水断流、民不聊生的灾害,如2018年10月间,金沙江干流就发生了山体滑坡壅塞河道,寺院和村庄遭遇洪流,民众的生命和财产遭受威胁和损失,但在中国官媒的报道里,却又一次成了赞扬当局抢险救灾的颂歌。

我很难过,鉴于种种令人压抑的现状,我们可能无法改变将被这些水电站吞噬藏地寺院和村庄的厄运。从网上找到的视频和图片可以看到汪堆寺所在的风景有多么美丽,数百僧众在寺院学习佛法、练习金刚法舞,以及空闲时打篮球的情景有多么美好,而中国的水利专家竟然说这里“属人少地荒地区…这些不毛之地淤了就淤了”,其殖民主义心态昭然若揭!

那么,这些专注佛法修行的僧众和依靠寺院安度精神生活的民众,近日来遭到了怎样的遭遇呢?正值藏历新年期间,汪堆寺原本正在举行萨迦派非常重要的俄派七坛城法会,并将在神变月十五日给无数虔诚的信众摩顶祝福,然而法会尚未结束,寺院就已空空荡荡,数百僧众及附近数百村民被毒打、被抓捕、被审讯、被要求签字服从当局的任何指示,而他们,仅仅是想保住这座古寺而已。如果最终不得不妥协搬迁,有百柱佛殿、大面积古老壁画的古寺将会被毁,而且搬迁后的寺院与村庄被分开,渐渐没有僧源,寺院很快就会名存实亡……

正如关注人士的呼吁:西藏村庄及其寺院丰富的文化遗产受到中国政府开发项目的威胁,这确实是悲惨的局面。当地人流离失所和历史文物的损失令人担忧。在这种情况下,国际社会需要提高对西藏境况的认识,并倡导保护文化多样性和藏人原住民的人权。

另外,我们也恳切希望藏传佛教的高僧大德们,以在世间的广大影响力来保护成千上万信仰者的家园。从网上看到照片,被萨迦派信奉中心的德格民众视为依怙主的萨迦派第43任萨迦法王,被众多汉人弟子包括明星名流拥护的宗萨钦哲仁波切等,曾莅临萨迦派甚为重要的汪堆寺,也因此了解这是怎样的一座具有世界文化遗产价值的精神宝库而值得竭力地延存于世。

(文章只代表特约评论员个人的立场和观点)

https://www.rfa.org/mandarin/pinglun/weise/ws-03042024093653.html

2024年3月2日 星期六

བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་ཞེས་པའི་དེབ་ངོ་སྤྲོད།Tibet was never part of China. Part 180

གཏམ་བཤད་པ། སྐུ་ཞབས་སངས་རྒྱས་སྐྱབས།

Tibet has not been part of China since ancient times Hon-Shiang LAU

རྒྱ་རིགས་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་ལིའུ་ཧན་ཁྲིན་གྱིས་བརྩམས་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཆེད་དེབ་༼ བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་༽ ཞེས་པ་ངོ་སྤྲོད། ཨང་རིམ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་བཅུ། དེབ་འདིའི་ནང་དུ།

བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་ཞེས་པའི་དེབ་འདི་ནི། ཐེ་ཝན་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གི་སློབ་སྟོན་འོག་ཡོད་པའི་གངས་ལྗོངས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་༢༠༡༩ ལོ་ཟླ་བ་༡༡ ནང་པར་སྐྲུན་བྱས་པའི་(བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་) ཞེས་བའི་རྒྱ་ཡིག་གི་དེབ་ཅིག་ཡིན། དེབ་འདིའི་རྩོམ་པ་པོ་སྐུ་ཞབས་ལིག་ཧན་ཁྲིན།

དེབ་འདི་ནི། བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བའི་སྐོར་གྱི་ཞིབ་འཇུག་གྲུབ་འབྲས་གསར་ཤོས་རེད་ཟེར་ན་ཧམ་བཤད་མིན་པར་འདོད། ངོ་སྤྲད་བྱེད་བཞིན་པའི་དེབ་འདི་ནི་ཁོས་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བའི་སྐོར་བྲིས་པའི་སྟོད་ཆ་དེ་ཡིན། དེབ་འདིར་ལ་བམ་པོ་༤ དང་ཤོག་གྲངས་༨༣༠ ཡོད། པར་རིས་དང་ས་ཁྲ་བཅུ་ཕྲག་འགའ་བཀོད་ཡོད། དེབ་འདིའི་ནང་དུ།

༡། རྒྱའི་ཡིག་ཚང་ཚད་ལྡན་གྲགས་ཅན་ཏེ། གཙོ་བོ་གཞུང་གི་ཡིག་ཚང་དང་དེ་བཞིན་དམངས་ཀྱིས་བྲིས་པའི་ཡིག་ཚང་གི་ཟུར་དཔང་། དཔེར་ན། བཀའ་བཀོད་མ། གཞུང་བྲིས་མ་སོགས་ཀྱིས་བོད་དང་མིང་རྒྱལ་རབས་དང་། བོད་དང་ཆིང་རྒྱལ་རབས་དབར་གྱི་འབྲེལ་བར་བློ་གཟར་བོ་དང་ཡིག་ཚང་རང་གིས་ཁུངས་གཏུག་ར་སྤྲོད་ཀྱིས་བདེན་དཔང་བྱས་ཡོད།

༢། ༡༩༤༩ ལོའི་རྗེས་སུ་རྒྱ་ནག་དམར་པོ་གཞུང་གིས་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བའི་སྐོར་ལ་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆ་རྫུན་བཟོ་ཅི་ལྟར་བྱས་པ་ཐེར་འདོན་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཐོག་མ་སུས་རྫུན་བཟོ་དང་དེབ་གང་དུ་བཀོད་པ། དེའི་རྗེས་སུ་དེབ་གང་དུ་ལུང་འདྲེན་བྱས་ཡོད་པ་སོགས།དཔེར་ན། རྒྱ་དམར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་ཡིན་ཟེར་མཁན་ཡ་ཧན་ཀྲང་གིས་རྒྱའི་གནའ་བོའི་ཡིག་ཚང་གི་བརྗོད་བྱར་བཟོ་བཅོས་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་གནའ་བོའི་ཡིག་ཚང་ཁུངས་ལྡན་གྲགས་ཅན་གྱི་མིང་གཅིག་པ་ཡིན་པའི་དཔེ་དེབ་བསྐྱར་སྒྲིག་གིས་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བ་ངོ་མ་བཀབ་གསང་བྱེད་པ། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་དམར་པོ་གཞུང་གིས་གནའ་བོའི་ཡིག་ཚང་མེད་པ་གསར་བཟོ་ཡིས་བོད་ཀྱི་བདག་དབང་དང་། རྒྱལ་བ་པན་ཆེན་སོགས་ཀྱི་ཡང་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་ལ་ཇུས་གཏོགས་བྱེད་པ། དཔེར་ན་སྒྲིག་ཡིག་དོན་ཚན་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུའམ་ལུགས་སྲོལ་གསར་འཛུགས་ཀྱི་དོན་ཚན་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུ ཡང་ན་གྲོས་འདེབས་དོན་ཚན་ཉེར་དགུ་ཟེར་བའི་ཡིག་ཆ་རྫུན་བཟོ་དང་འགྲེལ་ལོག་གང་འདོད་བྱེད་པ།

༣། རྒྱའི་ཡིག་ཚང་ལ་བརྟག་དཔྱོད་བྱེད་སྟངས་སོགས་རྒྱས་པར་ངོ་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་ན་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་དགེ་ཕན་ཆེན་པོ་ཡོད་སྙམ། དེབ་འདིའི་ཞིབ་འཇུག་གི་གྲུབ་འབྲས་ནི། བོད་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ནམ་ཡང་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་སུ་བསྡུས་ཐུབ་མེད་པའི་རང་བཙན་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན། རྒྱ་དམར་གྱི་བཙན་འཛིལ་ནི། ༡༩༥༠ ལོར་རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་ལ་དམག་དྲངས་པ་ནི་འཁྲུལ་བྲལ་གྱི་བཙན་འཛུལ་དང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་རྩ་མེད་བཟོས་པ་ཡིན། དེ་ནི་ཉི་ཧོང་གིས་༡༩༣༧ ལོར་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡ་གཟི་ལྡན་མཉམ་འབྲེལ་འཛུགས་ཆེད་རྒྱ་ནག་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་པའི་གནས་ལུགས་དང་དྲང་བདེན་ཙམ་ཡང་མེད།

གཏམ་བཤད་གསན་གཟིགས་གྲུབ་རྗེས་མོས་རྟགས་SUBSCRIBESའགོད་པ་དང་བཤེར་འདྲེན་SHAREགནང་རྒྱུ་མ་མཉེལ་བ་གནང་རོགས། བཀའ་དྲིན་ཆེ།